Od busoli do GPS - historia pozycjonowania

Zaczęło się od określania własnej pozycji za pomocą słońca i gwiazd, dzisiaj wystarczy wyciągnąć z kieszeni telefon, żeby zobaczyć, gdzie dokładnie się znajdujemy. W jaki sposób radzili sobie ludzie, zanim Amerykanie stworzyli system GPS?

Przyjęto, że pierwszą pomocą nawigacyjną był log, czyli przyrząd pomiarowy określający prędkość poruszania się jednostki pływającej oraz przebytą przez nią drogę. Wynalezienie busoli i kompasu pozwoliło z kolei na wyznaczanie nie tylko północy, ale też kierunków pośrednich. Pierwsze mapy żeglarskie pojawiły się już w czasach rzymskich.

Chronometr dawał możliwość określania pozycji z dokładnością do pół stopnia. Jest to urządzenie z mechanizmem balansowym i posiada napęd sprężynowy. Mają bardzo mocną obudowę dostosowaną do zmiennych warunków morskich. Z kolei inny przyrząd, laska Jakuba służyła do pomiaru wysokości, natomiast astrolabium odwzorowujące sferę niebieską na powierzchni płaskiej, pozwoliło na skuteczne wykorzystanie astronomii w nawigacji.

Sekstant, inaczej kątomierz lusterkowy, jest zaś optycznym przyrządem nawigacyjnym, służącym do mierzenia wysokości ciał niebieskich nad horyzontem, a także kątów poziomych i pionowych pomiędzy obiektami widocznymi na Ziemi.

Planszeta służyła do nanoszenia pozycji na przezroczyste tworzywo, z którym można przenieść ją na zwykłą mapę. W oparciu o żyroskop zbudowano żyro-kompas, co przyczyniło się do budowy pierwszych autopilotów i bezwładnościowych układów nawigacyjnych. Bezwładnościowe systemy to takie, w których nawigacja polegają na pomiarze przyśpieszeń działających na obiekt oraz prędkości kątowych w celu określenia jego orientacji i położenia.

Bezwładnościowe systemy nawigacyjne stały się podstawowymi systemami na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Urządzenia te instalowano w pociskach rakietowych oraz na okrętach, ale już w latach pięćdziesiątych rozpoczęto prace nad tymi systemami dla lotnictwa.

System GPS został stworzony jako precyzyjny system określania położenia o zasięgu globalnym i początkowo wykorzystywało go tylko amerykańskie wojsko. Początki systemu GPS to lata 70 XX wieku, jego działanie opierało się o system Transit – pierwszy działający system nawigacji satelitarnej, który powstał pod koniec lat 50 XX wieku. System był w pełni gotowy i wykorzystywany w latach 80, z czasem dostępu do niego zaczęli domagać się cywile, więc GPS został im udostępniony na początku lat 90.
Obecnie, oprócz amerykańskiego GPS, istnieje też europejski system Galileo, rosyjski Glonass i chiński Beidou. Nad swoimi systemami pracują także Japończycy i Hindusi.

Obecnie każdy z nas posiada GPS w swoim telefonie, czy nawet zegarku. Na rynku jest szeroki wybór lokalizatorów GPS czy nawigacji samochodowych. Bez problemu możemy monitorować siebie i innych ludzi, wyznaczać trasę podróży, sprawdzać odbyte przez nas podróże, udostępniać swoją pozycję innym, czy sprawdzić ile przeszliśmy metrów np. z domu do sklepu. Możemy śledzić dostawców jedzenia, autobusy miejskie, czy taksówki, a jeśli zgubimy się w lesie, nie musimy sprawdzać po której stronie drzewa rośnie mech, czy patrzeć w niebo, żeby ustalić swoją pozycję. Wystarczy wyjąć z kieszeni telefon.

Zmień swój telefon w lokalizator za pomocą naszej aplikacji IKOL X: